In mijn ervaring is één van de eerste dingen die mensen zich hardop afvragen als ze je pasgeboren baby zien: ‘Op wie lijkt hij nou?’ Hele groepen tantes gaan het liefst de discussie met elkaar aan of je baby’s neus nou op die van zijn vader of toch van de moeder lijkt. En of hij nou blond haar heeft, of toch een beetje een rossige gloed. En lijkt hij nou toch meer op de oma van vaders kant, of op de vader van moeders kant?
In veel gevallen wordt er geen sluitende conclusie getrokken, of als de ene kant van de familie het er laaiend over eens is dat de baby op de vader lijkt, is de andere kant van de familie meestal van mening dat de baby op de moeder lijkt.
En op wie je baby in het begin ook lijkt, uiteindelijk als hij opgroeit tot peuter of kleuter, zal je merken dat hij in zijn gedrag steeds meer op je gaat lijken.
Natuurlijk zijn er (hilarische) momenten dat je kind in zijn fantasiewereld aan het spelen is en dat je hem zinnen hoort uitspreken die rechtstreeks uit jouw mond hadden kunnen komen. Afgezien daarvan zijn er ook een aantal haast universele kenmerken die voor jou als volwassene gelden, maar je ook op jonge leeftijd al terugziet.
In dit blog zet ik een aantal van die kenmerken voor je op een rij. Want als jij ze kan herkennen, kan je er op de juiste manier mee omgaan en op inspelen. En als jij er op de juiste manier op kan inspelen, brengt dat rust in huis, een relaxed kind en ontspannen ouders.
1) Eigen keuzes maken
Stel je eens voor dat je eindelijk weer eens een keer uit eten gaat. Je verheugt je erop dat je een avondje weg gaat en kunt gaan eten zonder dat je hoeft op te letten of er niet meer eten op de grond verdwijnt dan in de mond van je kind, of dat je vanavond eens geen eten in kleine stukjes hoeft te snijden.
Je bent je aan het klaarmaken voor de avond en je partner komt binnen en kiest je kleding uit voor die avond. Maar natuurlijk precies een hele andere jurk die jij eigenlijk in gedachten had. Je zin in die avond is al ietsjes minder, maar het mag de pret nog niet drukken. Eenmaal in het restaurant aangekomen, gaan jullie zitten, de ober brengt de menukaart, maar in plaats van zelf een keuze te kunnen maken, maakt je partner weer de keuze wat jij vanavond gaat eten. Je begint je nu toch serieus af te vragen wat er mis met je is dat je deze keuzes zelf niet kan maken.
Deze situatie is misschien een beetje overdreven, maar het lijkt wel op wat er in het hoofd van je peuter/kleuter omgaat als jij ’s morgens zijn kleren uitkiest. Want die blauwe broek die jij uitkiest vindt je kind echt niet zo lekker zitten als die zwarte broek. Maar bij veel kinderen zit hun ontwikkeling nog in de weg. Dus in plaats van te zeggen dat hij liever zijn zwarte broek aan wil, gaat hij weglopen, schreeuwen, huilen, alles om maar niet die broek aan te hoeven. Simpelweg omdat zijn emoties de overhand nemen en hij nog niet goed weet hoe hij zijn emoties moet reguleren.
Hoe kun je dit oplossen? Bied je kind twee keuzes aan; bijvoorbeeld de zwarte of de blauwe broek. Maar dit werkt ook als het bedtijd is: ‘Loop je zelf naar boven of zal ik je dragen’. Je kind voelt zich beter omdat het een keuze heeft, waardoor vaak drama voorkomen wordt.
2) Eigen prioriteiten
Hoe jong je kind ook is, ook zij hebben hun eigen prioriteiten. Als baby zijnde zijn dit natuurlijk nog basisprioriteiten, zoals zorgen dat hun luier verschoond wordt en hij op tijd gevoed wordt, maar naarmate je kind zich ontwikkelt, veranderen ook hun prioriteiten mee. Jij als ouder hebt ook prioriteiten. Wat echter vaak gebeurt, is dat de prioriteiten van kind en ouders niet met elkaar overeenkomen. Waar je als ouder vindt dat het tijd is om in bad te gaan, vind je kind dat vaak niet. Hij wil liever nog even kleuren.
En als je kind nog een toren wil bouwen, vind je als ouder dat het etenstijd is. Die ‘mismatch’ in prioriteiten kan met een stukje empathie deels worden weggenomen. Als je kind het inderdaad tijd vind om een toren te bouwen, geef dan aan dat je best snapt dat een toren bouwen heel erg leuk is en dat dit op een ander moment echt wel kan, maar dat nu het eten koud staat te worden en jullie samen gaan eten.
3) Relatiebrug
Voor de mensheid in z’n algemeenheid geldt dat je meer bereid bent te doen voor iemand die je aardig vindt en die je kent. En surprise surprise, voor kinderen geldt dit precies hetzelfde. In beginsel willen kinderen het graag goed doen voor hun ouders, maar soms raken we de verbinding met elkaar even kwijt. Het is dus belangrijk om te investeren in de relatie met je kind en om op momenten van de dag echt even oprechte aandacht voor elkaar te hebben.
Ook als je kind aan het spelen is en je wil hem vragen om daarmee te stoppen omdat het bijvoorbeeld bedtijd is, maak dan eerst kort verbinding met je kind. Dit doe je bij voorkeur door naar je kind toe te gaan en even kort in zijn wereld te stappen. Bijvoorbeeld als hij met blokken aan het spelen is, door te zeggen: ‘Zo, dat is een hoge toren die je hebt gebouwd’. Je hebt dan de aandacht van je kind, waarna het makkelijker is om te zeggen dat het bedtijd is.
4) Zelf oplossingen verzinnen
Als laatste kenmerk wil ik je meegeven dat, ook in het kader van keuzes maken, je kind ook graag zelf met een oplossing komt, in plaats van dat het hem aangedragen wordt. Als je dit nog niet hebt uitgeprobeerd, is dit zeker de moeite waard om eens te doen. Als je kind een opmerking maakt, om hem te vragen hoe hij (of jullie samen) dit gaat oplossen. Ik heb al de prachtigste opmerkingen voorbij horen komen, waar ik zelf nooit opgekomen was. En die voor mij ook volledig acceptabel zijn.
En het mooie is, soms denk je dat je kind met een oplossing gaat komen die totaal het tegenovergestelde is van wat je wil, maar juist op die momenten geven ze eigenlijk het perfecte antwoord. En dat is natuurlijk helemaal de ideale win-winsituatie voor jullie allebei.
Dus op wie je kind uiteindelijk ook gaat lijken, met bovenstaande tips kun je zijn gedrag in elk geval beter begrijpen en hierop inspelen
