Als ouder herken je het vast: het is bedtijd, maar je kind ligt klaarwakker.
“Mijn hoofd zit vol gedachtes,” zeggen ze dan. Of: “Ik kan niet slapen.” Dat is helemaal niet gek. Kinderen verwerken ’s avonds alles wat ze overdag hebben meegemaakt – van leuke momenten tot spannende dingen of zorgen. Gelukkig zijn er manieren om dat drukke hoofd tot rust te brengen. Graag deel ik in dit blog een paar eenvoudige, maar krachtige tips waarmee je kind leert om in het hier en nu te zijn, zodat de slaap vanzelf dichterbij komt.
🧠 Waarom slapen soms moeilijk is
Ons brein is geen aan-uitknop. Ook bij kinderen draait het ‘denkhoofd’ vaak overuren. Vooral als ze zich zorgen maken, ergens enthousiast over zijn of gewoon te veel prikkels hebben gehad.
🌬️ Tip 1: De adem als anker
Een van de meest toegankelijke manieren om je hoofd tot rust te brengen, is door je aandacht naar je ademhaling te brengen. Laat je kind rustig op de rug liggen en nodig hem of haar uit om de handen op de buik te leggen. Dan zeg je bijvoorbeeld:
“Voel maar hoe je buik een beetje omhoog gaat als je inademt… en weer zakt als je uitademt. Net als de golven van de zee…”
👣 Tip 2: Bodyscan voor kinderen
Een bodyscan helpt om de aandacht te verschuiven van gedachten naar het lichaam. Vraag je kind om zijn ogen te sluiten en laat hem stap voor stap voelen waar het lichaam contact maakt met het bed.
Bijvoorbeeld:
“Voel maar hoe je hielen het matras raken… en je benen… je rug… je schouders… En als je ergens een plekje voelt dat gespannen is, mag je dat plekje heel diep in je matras laten zinken.
Het helpt ook om even te wiebelen of spierspanning op te bouwen: “Span al je spieren aan – houd vast – en laat maar los.” Daarmee activeer je het parasympathisch zenuwstelsel, dat zorgt voor ontspanning.
👃🏼 Tip 3: Gebruik je zintuigen
Prikkels zijn vaak de oorzaak van onrust, maar je zintuigen kunnen ook helpen om rust te vinden. Een leuke oefening is de “5-4-3-2-1”-methode, afgestemd op het moment voor het slapen:
5 dingen die je kunt zien (in gedachten of in de kamer)
4 dingen die je kunt voelen (je dekens, je pyjama, je knuffel)
3 dingen die je kunt horen (een tikkende klok, je adem, geluiden buiten)
2 dingen die je kunt ruiken
1 ding dat je kunt proeven of waarvan je je de smaak herinnert
Dit helpt kinderen uit hun hoofd en in het nu te komen.
✨ Bonus: Slaaproutine met aandacht
Een vaste avondroutine helpt het brein te schakelen naar ‘slaapmodus’. Voeg kleine mindfulnessmomentjes toe, zoals tandenpoetsen met aandacht (“voel het water, ruik de tandpasta”), of een verhaaltje afronden met een rustige ademhalingsoefening.
Tot slot: wees mild
Soms helpt niets meteen. En dat is oké. Slaap is geen prestatie, maar een proces van loslaten. Door kinderen tools te geven waarmee ze zich veilig voelen in hun lichaam, leren ze dat het oké is om even wakker te zijn – en dat rust ook begint bij het accepteren van wat er nu is.
